دنده زنی که نام دیگر آن کله زنی می باشد؛ نوعی از حرکات رفت و برگشتی ابزار برشی است، که در جهت عرض دندانه چرخ دنده صورت می گیرد. این ابزار رفت و برگشتی شکل و شمایلی همانند شانه دنده یا چرخ دنده معمولی دارد. تیغه های چرخ دنده ای در فرایند دنده زنی، باعث به وجود آمدن دندانه ها میشود.
کله زنی، یکی از روش های چرخ دنده تراشی است که در طول آن قطعه مورد نظر به صورت ثابت بسته میشود و دستگاه تراش با حرکت رفت و برگشتی خود، دندانه هایی را بر روی قطعه ایجاد می کند. از این روش بیشتر برای ساخت هزار خاری استفاده میشود. فرآیند تولید چرخنده به این منظور است که در آن هر دو چرخنده با یکدیگر درگیر میشوند.
معنی رزوه چیست؟ رزوه، به شیارهای مارپیچی شکل بیرون پیچ یا درون مهره گفته میشود. یکی از کارهایی که انواع رزوه ها انجام می دهند این است که حرکت پیچشی را به حرکت خطی تبدیل می کنند. رزوه زدن، با ده ها روش مختلف و توسط ماشین های گوناگون انجام میشود. برای معرفی ابزارهای دستی رزوه کاری می توان قلاویز و حدیده را نام برد؛ به طوری که قلاویز برای دنده کردن داخلی استوانه ها بکار می رود و حدیده سطح های بیرونی استوانه را دنده می کند.
انواع محصولات تولیدی در دنده زنی
از جمله محصولاتی که به کمک دستگاه کله زنی تولید میشوند عبارتند از:
- چرخ دنده های استوانه ای مارپیچی، ساده داخلی و خارجی
- راک های دندانه راست و مارپیچی
- تیغ های مربوط به چرخ دنده
- چرخ دنده های شانه ای شکل
- هزار خاری های اینولت داخلی و خارجی
- هزار خاری های وجوه موازی
- چرخک های زنجیر غلتکی
- چرخک های زنجیری بدون صدا
- تولید هر پروفیل خاص از چرخ دنده های استوانه ای شکل
البته ناگفته نماند که روش زدن چرخ دنده متفاوت است و از دنده زنی می توان برای ساخت محصولات تکی و حتی برای تولیدات انبوه بهره مند شد.